Zranione dusze
(1986) ang. Shattered Spirits
reżyseria: Robert Greenwald
Gatunek: dramat obyczajowy
Zranione dusze to film opowiadający o amerykańskiej rodzinie, wiodącej z pozoru zwyczajne, szczęśliwe życie. Z pozoru , gdyż z każdym dniem na główny plan wysuwa się problem alkoholowy, którym dotknięci
zostali wszyscy członkowie tej 5 osobowej rodziny.
Lyle to głowa rodzin, kochający mąż i ojciec. Zawsze uśmiechnięty, dowcipny. Pracuje i dba o to, by jego dzieci osiągnęły jak najlepsze wykształcenie. Sielskie życie, jakie wiedzie posiada jedną wadę- brak
znaczących sukcesów w życiu zawodowym i rodzinnym. Trudności te popychają mężczyznę coraz częściej w stronę alkoholu. On sam staje się bardziej porywczy i nerwowy. Wyładowuje się na bliskich, przy każdym
osobistym niepowodzeniu obarczając ich odpowiedzialnością za doświadczane porażki. Najczęściej swoje niezadowolenie kieruje na starszego syna, dopuszczając się przemocy fizycznej, a także poniżania przy
każdej nadarzającej się okazji.
Temu wszystkiemu w milczeniu przygląda się żona Lyle'a - Joyce. Nieaprobująca zachowania męża, jednak nie potrafiąca się też jemu przeciwstawić. Wiecznie zdenerwowana, napięta, nie potrafi podjąć roli
matki, opiekunki ani też gospodyni domowej. Ze wszystkich sił stara się nie eskalować gniewu męża, jak również nie dostrzegać krzywdy, jaka dzieje się jej dzieciom. Kolejną postacią, jaką przyjdzie poznać
widzowi, jest Lesley- idealna córka, świetna uczennica, utalentowana skrzypaczka i najstarsze dziecko Państwa Mollencamp. Zawsze dobrze zorganizowana, sumienna i ambitna, chcąca za wszelką cenę zaimponować ojcu.
Prawdziwy bohater rodziny. Lesley wspomaga bliskich najlepiej jak tylko potrafi, gotuje, sprząta, a także opiekuje się młodszym rodzeństwem. Nigdy się nie skarży, nie sprzeciwia. Tak naprawdę to ona kieruje domem,
poświęcając rodzinie większość swojego wolnego czasu, a co za tym idzie rezygnując z własnych potrzeb oraz życia towarzyskiego.
Ken -średni syn Lyle i Joyce. To czarna owca w rodzinie, a zarazem kozioł ofiarny. Często sprawia trudności wychowawcze i źle się uczy. Mimo wszystko zabiega o względy ojca, chciałby dzielić z nim swoje "męskie"
sprawy, jednak ten obwinia go o większość konfliktów rodzinnych. Ken buntuje się wobec tej sytuacji, czuje się odrzucony i pokrzywdzony. Chciałby zbliżyć się do ojca, ale ten swoim postępowaniem zwiększa dystans
tworzący się między nimi.
Brian najmłodsze dziecko Państwa Mollencamp to postać prawie niewidoczna, nie rzucająca się w oczy, żyjąca na uboczu rodzinnej sceny. Chłopiec, z dnia na dzień, wycofuje się z życia rodzinnego, zanurzając się w świat
fantazji i marzeń. Posiada wyimaginowanych przyjaciół, z którymi dzieli smutki i poczucie samotności. W domu zazwyczaj przesiaduje w szafie bądź kryje się pod łóżkiem, gdzie odcina się od rodzinnych problemów.
Z czasem rodzinna sytuacja Mollencamp'ów zaczyna stawać się coraz bardziej burzliwa i niebezpieczna. Lyle całkowicie traci kontrolę nad piciem i mimo próśb rodziny, zatraca się w nałogu. Traci pracę i kontrolę
nad własnym zachowaniem. Podczas rodzinnej awantury demoluje mieszkanie i dotkliwie bije syna, czego konsekwencją jest interwencja policji i zabranie wszystkich dzieci do izby dziecka. Rozpoczyna się postępowanie
sądowe, podczas którego Pan Mollencamp jest zmuszony do opuszczenia domu i podjęcia leczenia odwykowego. Początkowo silne mechanizmy racjonalizacji, a także zaprzeczania chorobie, utrudniają mu zaakceptowanie problemu.
Również pozostałym członkom rodziny ciężko jest się pogodzić z rolą osób współuzależnionych. Mimo wszystko rodzina podejmuje walkę o swoje szczęście i wspólnie postanawia uporać się z chorobą, która wkradła się pod ich dach.
Zranione dusze to film, który dokładnie ukazuje nie tylko sceny, które rozgrywają się za murami domów rodzin z problemem alkoholowym, to również film obrazujący role, w jakie wchodzą poszczególni członkowie w takich
rodzinach. Role, które często zostały przypisane im bez ich zgody, a których konsekwencje rzutują na ich całe dorosłe życie. Joyce, jedna z głównych bohaterek, jest nie tylko niezaradną matką, czy też żoną alkoholika,
to również kobieta, która jako dziecko sama stała się ofiarą nałogu i na własnej skórze doświadczyła życia z ojcem pijakiem. Te doświadczenia pozwoliły jej idealnie przystosować się do życia z Lylem, wycofując się z
obowiązków wychowawczych, oddaliła na dalszy plan swój udział w awanturach wszczynanych przez męża. Reżyser Robert Greenwald, pokazuje widzowi wszystkie mechanizmy, które w codziennym życiu wypracowują sobie alkoholicy,
mechanizmy iluzji, zaprzeczeń, a także racjonalizacji, które często wychodzą poza granice zdrowego rozsądku. Ukazał również trudną sytuację emocjonalną, z którą przychodzi borykać się osobom współuzależnionym, poczucie
winy, zdrady, a często ogromny strach, nie tylko o własne życie, ale również o życie ukochanego alkoholika.
Wspaniały i poruszający film "Zranione dusze" pragnę polecić szczególnie tym widzom, którzy sami borykają się z problemem nadużywania alkoholu, a którym często ciężko jest zaakceptować smutną rzeczywistość.
Do obejrzenia zachęcam także wszystkich tych, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę w zakresie uzależnień i mechanizmów, jakie wypracowują w sobie osoby nadużywające substancji oraz ich bliscy.
Autorka recenzji: Katarzyna Mikulska
|
|
|
